Άρθρο της συντακτικής ομάδας της Κως Προοπτική που αφορά την αυτοδιοίκηση. Η σειρά των άρθρων είναι αριθμημένη Η αρίθμηση σε κάποιες παραγράφους σημαίνει την περαιτέρω μελλοντική ανάπτυξη τους. Διαδώστε το και κρατήστε το.
Ο κρατικός Νομάρχης με την αποκεντρωμένη κρατική διοίκηση ήταν η κυρίαρχη κρατική τοπική εξουσία στον Νομό, διαχειριστής των κρατικών κονδυλίων και επιβλέπουσα των Δήμων μέχρι και την δεκαετία του 1980.
Την δεκαετία του 1980 όπου οι Δήμοι με την υποστήριξη της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ ανέπτυξαν την σύγχρονη οντότητα τους που τους οδήγησε να διεκδικήσουν δυναμικά την κατάργηση των κρατικών νομαρχιών και την μετατροπή τους σε δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης με αρμοδιότητες τον προγραμματισμό της ανάπτυξης του Νομού και την κατανομή των κονδυλίων στους ΟΤΑ για την διαχείριση των υποθέσεων τους. (6α)
Η κατάργηση της κρατικής Νομαρχίας και οι πρώτες εκλογές της Νομαρχιακής αυτοδιοίκησης έγινα το 1994 με την παράλληλη δημιουργία της κρατικής Περιφέρειας Αιγαίου για την προγραμματισμό της κατανομής των κονδυλίων και την εποπτεία των Δήμων και των αυτοδιοικητικών Νομαρχιών.(6β)
Η ολοκλήρωση του δεύτερου βαθμού αυτοδιοίκησης έγινε το 2010 με την κατάργηση των αυτοδιοικητικών νομαρχιών και την δημιουργία των αυτοδιοικητικών Περιφερειών με την παράλληλη διατήρηση των κρατικών περιφερειακών διοικήσεων για την εποπτεία των ΟΤΑ και την λειτουργία των κρατικών υπηρεσιών. (6γ)
Δυστυχώς ο παράλληλος αγώνας των Δήμων από την μία να ενισχυθεί ο ρόλος τους στην διοίκηση όλων των τοπικών υποθέσεων και από την άλλη να δημιουργηθεί ο δεύτερος βαθμός αυτοδιοίκησης που θα εκπροσωπεί άμεσα τον λαό και θα προσδιορίζει με δημοκρατικό προγραμματισμό από τα κάτω προς τα πάνω την ανάπτυξη κατανέμοντας τους πόρους στους Δήμους δεν ευοδώθηκε. (6δ)
1. Η αλληλοεπικάλυψη των αρμοδιοτήτων μεταξύ του πρώτου και δεύτερου βαθμού οδήγησε στην αλλοίωση του στόχου του προγραμματικού ρόλου της Περιφερειακής αυτοδιοίκησης και την μετατροπή της σε διαχειριστή και τοπικών υποθέσεων. (6ε)
2. Το μονοπρόσωπο συγκεντρωτικό σύστημα διακυβέρνησης των Δήμων και των Περιφερειών απέκλεισε την συλλογικές προσπάθειες διεκδίκησης της αποσαφήνισης των αρμοδιοτήτων και των πόρων του πρώτου και του δεύτερου βαθμού. (6στ)
3.Η κεντρική διοίκηση σταδιακά από το 1995 και μετά μέσω και των αποφάσεων της Ε.Ε. αποδυνάμωσε τους Δήμους και φυσικά μετέτρεψε της περιφέρειες μέσω των κομματικών πλέον μηχανισμών σε απόμακρη εξουσία, ιδίως στις τεράστιες, αποκομμένες ανά νησί, νησιωτικές περιφέρειες και όχι σε εκπρόσωπο της κοινωνίας που εξελέγη. (6ζ)
Στην ουσία η τελική εξέλιξη των Δήμων από ισχυρά κύτταρα τοπικής ανάπτυξης σε διαχειριστές επουσιωδών τοπικών υποθέσεων οδήγησε το αυτοδιοικητικό κίνημα να εγκαταλείψει την προσπάθεια πραγματικής αυτοδιοίκησης και στον δεύτερο βαθμό των Περιφερειών.
