Κυριακάτικο άρθρο της συντακτικής ομάδας της Κως Προοπτική που αφορά την αυτοδιοίκηση. Η σειρά των άρθρων είναι αριθμημένη Η αρίθμηση σε κάποιες παραγράφους σημαίνει την περαιτέρω μελλοντική ανάπτυξη τους. Διαδώστε το και κρατήστε το.
Δεν χρειάζεται πολύ μυαλό για να καταλάβουμε ότι τα οικονομικά των ΟΤΑ είναι το αίμα των ζωντανών οργανισμών. Όταν αυτό δεν αναπαράγεται και δεν οξυγονώνεται τότε ο οργανισμός πεθαίνει ή υποστηρίζεται μηχανικά αλλά βρίσκεται σε κώμα!
Οι Δήμοι στην χώρα μας μέχρι και το 1981 που ανέλαβε την διακυβέρνηση το ΠΑΣΟΚ βρίσκονταν πράγματι σε κώμα. Δεν ήταν ζωντανοί οργανισμοί! Τα έσοδα τους προήρχοντο από τις επιχορηγήσεις των κυβερνήσεων που αποφασίζονταν κάθε χρόνο και αφορούσαν αυστηρά τα λειτουργικά τους έξοδα και από τις ισχνές δημόσιες επενδύσεις έργων που και αυτά ελέγχονταν ετήσια από τις κυβερνήσεις. Για τις δημοτικές ανταποδοτικές υπηρεσίες καθαριότητας, φωτισμού, ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης την τιμολόγηση την καθόριζε η κυβέρνηση!
Όταν ανέλαβε το ΠΑΣΟΚ, την διακυβέρνηση, το αξίωμα του Δημάρχου ήταν τιμητικό και άμισθο. Τα έξοδα παράστασης του Δημάρχου υπολογίζονταν ανάλογα με τις εισπράξεις του Δήμου και τις συντάξεις των δημάρχων και των δημοτικών υπαλλήλων τις πλήρωνε ο Δήμος! Αντιδήμαρχοι και μετακλητοί υπάλληλοι δεν υπήρχαν! Αυτά από το ΠΑΣΟΚ με υπουργό τον αείμνηστο Γ. Γεννηματά καταργήθηκαν και τις υποχρεώσεις τις ανέλαβε το κράτος πέραν από το ότι άμεσα αυξήθηκαν οι κρατικές επιχορηγήσεις και οι δημόσιες επενδύσεις κατά 300%! Ήταν η πρώτη γενναία ενίσχυση που έδωσε ώθηση στους Δήμους να αναπτύξουν δραστηριότητες σε δημοτικές επιχειρήσεις, σε αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας τους και σε έργα με αυτεπιστασία που κάλυψαν χιλιάδες θέσεις εργασίας, αυξάνοντας το τοπικό εισόδημα! (4α)
Το δεύτερο μεγάλο βήμα έγινε και πάλι επί ΠΑΣΟΚ επί υπουργίας Α. Τσοχατζόπουλου το 1988 όταν προσδιορίστηκε με νόμο το ύψος των κρατικών επιχορηγήσεων στο 20% του φόρου εισοδήματος και στο 50% των τελών κυκλοφορίας τα οποία κατανέμονταν στους Δήμους με κοινές αποφάσεις της κυβέρνησης και της κεντρικής Ένωσης των Δήμων. (4β)
Το τρίτο μεγάλο βήμα πάλι επί ΠΑΣΟΚ ήταν η δημιουργία του δεύτερου βαθμού αυτοδιοίκησης, των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, που είχε ως αποτέλεσμα να κατανέμονται οι κρατικές πιστώσεις των δημοσίων έργων από τους εκλεγμένους και όχι από την κυβέρνηση. Αυτή η εξέλιξη συμπληρώθηκε και πάλι επί ΠΑΣΟΚ το 1998 με την κατάργηση της κρατικής περιφέρειας και των Νομαρχιών και την δημιουργία των αυτοδιοικητικών περιφερειών που διαχειρίζονται μεγάλο μέρος του κρατικού προϋπολογισμού.(4γ)
Η γενναία και θεσμοθετημένη πλέον στο ύψος κρατικής χρηματοδότησης, σε συνάρτηση με τις επιδοτήσεις σε αναπτυξιακά έργα και η εισροή πόρων από τα προγράμματα σύγκλισης Βορρά Νότου της Ε.Ε. που ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου με το ιστορικό βέτο κατόρθωσε το 1989 οδήγησαν τους Δήμους στο απόγειο της ανάπτυξης τους στα τέλη της δεκαετίας του 1990, απελευθερωμένους από την κρατική εξάρτηση.
Ιδιαίτερα για την Δωδεκάνησο οι Δήμοι αποτελούσαν ξεχωριστό παράδειγμα αφού οι Ιταλοί άφησαν αφενός μεγάλη δημόσια περιουσία η οποία σε μεγάλο ποσοστό παραχωρήθηκε στους Δήμους. Άφησαν το κτηματολόγιο που απέτρεπε την κτηματική λεηλασία. Άφησαν την τοπική δημοτική φορολογία 4% επί της αξίας των εισαγομένων και εξαγομένων προϊόντων που εισέπρατταν οι Δήμοι.! Επίσης μετά την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου καθιερώθηκε η απόδοση στους Δήμους του 20% επί του φόρου φυσικών και νομικών προσώπων της Δωδεκανήσου. Η ακίνητη περιουσία των Δήμων, ο Δημοτικός φόρος και το 20% του φόρου εισοδήματος ήταν στην πραγματικότητα το αίμα των Δήμων και η ανάσα τους που τους κρατούσε ζωντανούς πέραν της μηχανικής υποστήριξης των κυβερνήσεων. (4δ)
Δυστυχώς από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 ξεκίνησε ο κατήφορος και η πλήρης και πάλι εξάρτηση των Δήμων από την βούληση και τον έλεγχο των κυβερνήσεων. Καταργήθηκαν με νόμους σταδιακά τα πάντα. Οι δημοτικές επιχειρήσεις, οι προγραμματικές συμβάσεις, οι επιδοτήσεις των αναπτυξιακών νόμων και φυσικά μειώθηκαν οι θεσμοθετημένοι τακτικοί πόροι και κυρίως το μεγαλύτερο μέρος τους κατανέμεται ερήμην των συνδικαλιστικών οργάνων των Δήμων και υποδιαιρείται σε εξειδικευμένα προγράμματα κατά την κρίση της κυβέρνησης που κατανέμει ο υπουργός και η κυβέρνηση ανάλογα με την βούληση τους!!! (4ε)
Επίσης η απουσία δημοκρατικού προγραμματισμού κατανομής των εθνικών πόρων και της Ε.Ε. που σταδιακά καταργήθηκε και η συγκεντρωτική διακυβέρνηση των Δήμων και των Περιφερειών που ενισχύθηκε από το πλήθος των αντι, και των συνεργατών που έχει ως αποτέλεσμα τον πλήρη έλεγχο των δημοτικών και περιφερειακών οργάνων από τον Δήμαρχο και τον Περιφερειάρχη συμπλήρωσαν την τραγική σημερινή εικόνα των Δήμων σε αποτέλεσμα το κώμα και η τεχνική υποστήριξη. Δηλαδή πλήρης εξάρτηση(4στ)
Ήταν η σκόπιμη εξέλιξη αποδυνάμωσης των Δήμων από το σκληρά συγκεντρωτικό κράτος για την επέλαση των ξένων επενδυτικών κεφαλαίων και για την εκμετάλλευση του περιβάλλοντος των δημόσιων αγαθών και των ανθρώπων.
