Έρευνα: Πίσω από τα φώτα του ελληνικού τουρισμού

Διαβάσαμε την έρευνα 4 δημοσιογράφων η οποία σε 32 σελίδες καταγράφουν τις πρακτικές μεγάλης μερίδας του ξενοδοχειακού κλάδου στις εργασιακές σχέσεις. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Μεσογειακού Ινστιτούτου Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (ΜIIR) με την υποστήριξη του imedD.  Σας μεταφέρουμε περιληπτικά:

Τι κρύβεται πίσω από το success story της τουριστικής βιομηχανίας στη χώρα μας.  Εργαζόμενοι που προσελκύονται με παραπλανητικές μεθόδους από το εξωτερικό προσφέρουν μαύρη και κακοπληρωμένη (υπερ)εργασία σε ελληνικά ξενοδοχεία. Μεγάλη έρευνα για τις εταιρείες-μεσάζοντες και για τις εργοδοτικές αυθαιρεσίες στις τουριστικές επιχειρήσεις της Μεσογείου.

Κατά τη διάρκεια πολύμηνης έρευνας, η ομάδα μας ανακάλυψε μια πολύπλοκη διαδικασία «εισαγωγής φτηνών εργαζομένων». Ιδιωτικά γραφεία ευρέσεως εργασίας και εταιρείες προσωπικού προσελκύουν εργαζόμενους από ευρωπαϊκές ή τρίτες χώρες προκειμένου να εργαστούν σε ελληνικά ξενοδοχεία, εκμεταλλευόμενες την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί κινητικότητας του εργατικού δυναμικού.

Μέσω αυτού του σχεδίου, εκατοντάδες ξένοι εργάζονται τα τελευταία χρόνια στον εγχώριο ξενοδοχειακό κλάδο με όρους υπερεργασίας, υποδηλωμένης εργασίας και πολύ χαμηλών μισθών, ενώ τα ξενοδοχεία αποφεύγουν να πληρώσουν τους φόρους και την κοινωνική ασφάλιση που τους αναλογούν.

Εντοπίσαμε εταιρεία με έδρα τη Θεσσαλονίκη, η οποία επί 12 χρόνια προσελκύει εργαζόμενους από τα Βαλκάνια και την Ευρώπη και τους στέλνει για εργασία σε δεκάδες πολυτελή ξενοδοχεία σε Κρήτη, Κέρκυρα, Μύκονο, Χαλκιδική, Κω και αλλού. Οι μισθοί τους είναι τόσο χαμηλοί που καταστρατηγούνται όχι μόνο οι κλαδικές συλλογικές συμβάσεις των ξενοδοχοϋπαλλήλων που ίσχυαν αυτά τα χρόνια αλλά ακόμα και η εθνική συλλογική σύμβαση.

«Κάναμε υπερωρίες για να καλύψουμε τη βάρδια, το ξενοδοχείο δεν είχε αρκετούς υπαλλήλους για να δίνει περισσότερα ρεπό. Η επιχείρηση γλιτώνει έξοδα, όμως για εμάς ήταν σκλαβιά», περιέγραψε ένας Λευκορώσος, σερβιτόρος σε ξενοδοχείο της Κέρκυρας το καλοκαίρι του 2019.

Ο Βλαντ είναι φοιτητής σε πανεπιστήμιο της Ρουμανίας  Περνάει τη διαδικτυακή συνέντευξη και λαμβάνει προσφορά εργασίας για ένα ελληνικό ξενοδοχείο. Φτάνοντας όμως στο ξενοδοχείο της Χαλκιδικής όπου επρόκειτο να εργαστεί, διαπιστώνει ότι τίποτα δεν είναι όπως το περίμενε. Το δωμάτιό του βρίσκεται στο υπόγειο, το φαγητό δεν τρώγεται, εργάζεται 10 ώρες καθημερινά για 16 ευρώ την ημέρα. Ο Βλαντ είναι ένας από τους εκατοντάδες εργαζόμενους που ταξίδεψαν στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 2019 προκειμένου να εργαστούν σε ξενοδοχείο.

Η χρήση περίπλοκων μεθόδων για την απασχόληση αλλοδαπών εργαζομένων σε ελληνικές επιχειρήσεις σχετίζεται και με ζητήματα εισφοροαποφυγής και φοροαποφυγής. Εικονικές εταιρείες, μεταφορές έδρας, μεταβιβάσεις κυριότητας, χρήση αχυράνθρωπων: όλα συνθέτουν ένα παζλ ανομίας και ουσιαστικής απουσίας ελέγχων. Και μέσα από όλα αυτά, κάποιοι κερδίζουν αρκετά. (Ποιοί και πως σε ένα επόμενο άρθρο. Ερευνητές  Λίνα Καπετάνιου, Ελβίρα Κρίθαρη, Ιωάννα Λουλούδη, Ηλίας Σταθάτος)